EUROPEJSKA UNIA
WSPÓLNOT POLONIJNYCH









   Czechy




 2022-10-15 75-lecie Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego

W sobotę, 15 października swój jubileusz 75-lecia działalności obchodził w Domu Kultury w Trzyńcu Polski Związek Kulturalno-Oświatowy (PZKO) w Republice Czeskiej. Liczni działacze Związku oraz goście z Czech, z Polski i z zagranicy uczcili jubileusz tej zasłużonej dla mniejszości polskiej organizacji.

Na zaproszenie prezes Heleny Legowicz do Trzyńca udała się delegacja Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” reprezentowanego przez prezesa Dariusza Piotra Bonisławskiego oraz Stefana Gajdę, prezesa Oddziału Górnośląskiego Wspólnoty. Naczelne organizacje polonijne reprezentowali: przewodniczący Rady Polonii Świata - Jarosław Narkiewicz i prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych - Tadeusz Adam Pilat.

Dom Polski „Kasowy”

Przed południem polonijni goście, Jarosław Narkiewicz i Tadeusz Pilat wraz z prezesem Dariuszem Bonisławskim udali się do Mostów koło Jabłonkowa do świeżo wyremontowanego i rozbudowanego Domu Polskiego PZKO „Kasowy”. Delegacji towarzyszył wiceprezes PZKO Andrzej Suchanek, który od ostatnich wyborów 17 września br. pełni funkcję członka Prezydium Rady Polonii Świata.



Dom Polski jest budynkiem w stylu góralskiej architektury Beskidu Śląskiego. Został wzniesiony w okresie międzywojennym przez miejscową społeczność polską przy udziale Raiffeisen Bank i mieścił, oprócz pomieszczeń przeznaczonych na działalność kulturalną, kasę oszczędnościowo-pożyczkową. Aktualnie do dyspozycji jest duża sala widowiskowa ze sceną i odpowiednim zapleczem techniczno-gastronomicznym. Oprócz tego w roku 2016 dokonano modernizacji kawiarni w suterenie budynku. Od 1978 roku w Domu Polskim regularnie organizowane są: Międzynarodowe Przeglądy Kapel Ludowych i Zespołów Folklorystycznych, Przeglądy Gwarowych Amatorskich Zespołów Teatralnych, konferencje naukowe, bale oraz imprezy okolicznościowe miejscowych szkół, organizacji społecznych, zakładów pracy i gmin.

Po pięknym i właśnie oddawanym do użytku obiekcie oprowadzał polonijną delegację prezes lokalnego ogniska PZKO – Andrzej Niedoba, który pozyskał środki na to przedsięwzięcie z wielu źródeł. Należy podkreślić, że w latach 2017-2018 remont i adaptacja obiektu współfinansowane było przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” kwotą 470 tys. zł, ze środków otrzymanych z Kancelarii Senatu RP.

Koncert jubileuszowy PZKO

Krótką część oficjalną zainaugurowała prezes PZKO Helena Legowicz słowami: „Polski Związek Kulturalno-Oświatowy nie wybiera się na emeryturę. Dzisiejszy koncert to tylko niewielki wycinek potwierdzający naszą kondycję i zaangażowanie w zachowanie naszej polskiej tożsamości, naszego przywiązania do polskich korzeni i szacunku do dorobku naszych przodków.”



Powitano gości honorowych, na jubileuszowy koncert przybyli: ambasador RP w Pradze Mateusz Gniazdowski, senatorowie RP Halina Bieda i Jerzy Fedorowicz, senator RCz Jerzy Cieńciała, przewodniczący Rady Polonii Świata Jarosław Narkiewicz, prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Tadeusz Pilat, prezes Stowarzyszenia Wspólnota Polska Dariusz Piotr Bonisławski i prezes Oddziału Górnośląskiego Wspólnoty Stefan Gajda, prezes Kongresu Polaków w Republice Czeskiej Mariusz Wałach, starosta cieszyński Mieczysław Szczurek dyrektor Jan Badowski z KPRM oraz konsul Edyta Wodzyńska-Andreewa.



Jubilatowi, największej w Czechach polskiej organizacji, życzenia i słowa uznania złożyli reprezentanci władz polskich i środowisk polonijnych. Po raz pierwszy na Zaolziu gościł nowy ambasador RP Mateusz Gniazdowski, który odczytał list Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Andrzeja Dery. Przekazał też zarządowi PZKO Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości przyznany przez premiera Mateusza Morawieckiego, dyplom uznania od ministra kultury, prof. Piotra Glińskiego, a także polską flagę podarowaną przez ministra spraw zagranicznych Zbigniewa Raua. Życzenia złożyli również senatorowie RP Halina Bieda i Jerzy Fedorowicz, wręczając Medal Senatu RP.



Prezes Dariusz Piotr Bonisławski przekazał dla PZKO Medal 30-lecia Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” na ręce prezes Heleny Legowicz. W swoim wystąpieniu powiedział: „Dzisiaj zebrało się tu wielu, którzy te 75 lat wypełniało piękną treścią w partnerstwie ze Stowarzyszeniem „Wspólnota „Polska”. Zarząd Krajowy pragnie podziękować Wam medalem 30-lecia Stowarzyszenia za te wszystkie lata, za ten jubileusz, za te piękne dzieła, za wszystko co Polski Związek Kulturalno-Oświatowy zrobił dla podtrzymania polskości tu na Zaolziu i za ten przykład, który dajecie na cały świat. Wszystkiego dobrego i kolejnych wspaniałych lat.”



Przewodniczący Rady Polonii Świata Jarosław Narkiewicz podkreślił w swoim przemówieniu, że nastąpiła zasadnicza historyczna zmiana, gdyż przewodniczący tej światowej organizacji przybywa tu na gościnne Zaolzie po raz pierwszy i to trzeba będzie naprawić. Dalej podkreślił: Zarówno Wy tu na Zaolziu, jak i my na ziemi wileńskiej, z której przybywam, jesteśmy rdzennymi Polakami na tych ziemiach. Granice się przesuwały a my jak nasi pradziadowie zostawaliśmy i trwaliśmy zachowując naszą mowę, naszą oświatę i naszą kulturę. Osiągamy sukces każdy oddzielne, ale i wspólny aby nasza Macierz – Polska cieszyła się, ale też aby nasze dzieci szły śladami naszych przodków.



Prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Tadeusz Adam Pilat wręczył Helenie Legowicz Medal Honorowy EUWP, którym Sekretariat Unii uhonorował indywidualnie prezes PZKO za zasługi dla Polonii europejskiej. W swym wystąpieniu powiedział: Dziękuję za zaproszenie na ten ważny jubileusz, ważnej dla nas wszystkich organizacji, jestem tu na Zaolziu po raz dwunasty. Pragnę przypomnieć zasługi byłych prezesów PZKO, obecnego tu Jurka Czapa, który w 1996 roku wprowadzał PZKO do Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, wieloletniego prezesa Zygmunta Stopę oraz Janka Ryłkę, organizatora wspaniałych Góralskich Świąt w Jabłonkowie, które kilka lat temu wyróżniliśmy Medalem Honorowym EUWP. Warto przy okazji Jubileuszu podkreślić, że PZKO w 2018 roku za swą wybitną działalność na rzecz polskości na Zaolziu i zasługi dla integracji Polonii europejskiej, został uhonorowany naszym najwyższym wyróżnieniem „Orłem 100-lecia Niepodległości”. Gratulujemy wam dotychczasowych osiągnięć i życzymy wam pomyślności w waszej działalności dla Polski i dla Polonii.



Po części oficjalnej, jubileuszowy koncert rozpoczął reprezentacyjny zespół PZKO, Zespół Pieśni i Tańca „Olza”, który wykonał poloneza i suitę balową w strojach szlacheckich. W widowisku „Kartki z kalendarza”, reżyserowanym przez Halinę Szczotkę, na scenie Trisii przewinęło się 200 wykonawców, reprezentujących działalność poszczególnych kół PZKO, a tym samym wszechstronną działalność kulturalną Związku: zespoły folklorystyczne, chóry, dzieci, teatry, muzykę i kabaret. Nie da się pokazać wszystkich w jednym koncercie, ale reżyserka zabrała widzów w podróż przez cały rok działalności organizacji, przeplataną słowem narratorów: Karola Suszki i Barbary Szotek-Stonawskiej. Były zatem salwy śmiechu przy pochowaniu basetli w wykonaniu przedstawicieli MK PZKO w Karwinie-Raju. Wiosnę z kolei na scenę przyniósł Zespół Regionalny „Błędowice”, prezentując zwyczaj chodzenia z goiczkiem. W dziecięcy świat marzeń przenieśli widownię, wyrośnięci już, członkowie reaktywowanego zespołu „Promyk” z Karwiny pod kierownictwem Jadwigi Palowskiej. Następnie przyszedł czas na puszczanie wianków przez Zespół Folklorystyczny „Bystrzyca” w towarzystwie Kapeli „Bezmiana”, po czym ze sceny popłynęły słowa pieśni „Witómy was” i „Grónie, nasze grónie” w wykonaniu Chóru Żeńskiego „Melodia” z Nawsia, który skierował uwagę widzów w stronę Gorolskigo Święta. W tym artystycznym kalendarzu nie mogło oczywiście zabraknąć dożynek – tegoroczny plon „gospodarzom dom” przyniósł Zespół Taneczny „Oldrzychowice”. Sporo energii wnieśli na scenę najmłodsi artyści: „Zaolzioczek” z Jabłonkowa po „Helokaniu” wciągnął publiczność do pełnej gwarowego humoru szkolnej klasy, a kończący pierwszą część koncertu Dziecięcy Zespół Rytmiki i Tańca „Rytmika” podzielił się magią świąt Bożego Narodzenia. Z kolei zaolziańskie tradycje teatralne zaprezentował na scenie wędryński Zespół Teatralny im. Jerzego Cienciały, którego kierownik i reżyser Janusz Ondraszek wcielił się w rolę prezesa Edzia biwakującego pod namiotem z przewodniczącą Klubu Kobiet.



Koncert zakończyła poezja śpiewana w wykonaniu pianisty i wokalisty Przemysława Orszulika. Pokazano szeroki wachlarz działalności kulturalnej PZKO. Tym razem mniej było pięknego, scenicznego folkloru, z którego PZKO słynie, a znacznie więcej ludowej obrzędowości, dzieci i młodzieży. Oznacza to, że PZKO w swej działalności stawia na przyszłość, na rodzinę i na młode pokolenie.

Po półgodzinnej przerwie jubileuszowy koncert uświetnił występ kabaretowego kwartetu smyczkowego Grupa MoCarta. Skrzypkowie Filip Jaślar i Michał Sikorski, altowiolista Paweł Kowaluk oraz wiolonczelista Bolesław Błaszczyk dali pokaz wysokiej kultury i dobrego humoru.

Redakcja tekstu Europejska Unia Wspólnot Polonijnych na podstawie:
Gazeta Polaków w RCZ Głos, zdjęcia: Norbert Dąbkowski



Informacja: Europejska Unia Wspólnot Polonijnych



PODZIEL SIĘ INFORMACJĄ





Informujemy, że publikowane na stronach niniejszego serwisu treści mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią oferty w rozumieniu przepisów prawa cywilnego. Właściciel serwisu dokłada starań, aby publikowane w tym serwisie treści były rzetelne i pomocne, jednakże nie ponosi żadnej odpowiedzialności za skutki działań podejmowanych w oparciu o te treści. W naszym serwisie umieszczone są łącza (linki) do innych serwisów internetowych. Informujemy, że nie ponosimy żadnej odpowiedzialności za treści zawarte w innych serwisach. Kopiowanie zawartości serwisu lub jej części bez pisemnej zgody właścicieli serwisu jest zabronione. Materiały zawarte na niniejszej stronie mogą być wykorzystywane lub rozpowszechniane jedynie w celach informacyjnych oraz wyłącznie z notą o prawach autorskich oraz ze wskazaniem źródła informacji. Kopiowanie i nieautoryzowane użycie kodu źródłowego lub fragmentów autorskiego oprogramowania - zabronione.